Online shoppen is makkelijker dan ooit, maar ook riskanter. Consumenten zoeken naar authentieke producten, vaak van kleine familiebedrijven met een rijke geschiedenis. Helaas zijn veel van deze claims misleidend. Wat eruitziet als ambachtelijk vakmanschap, blijkt vaak niets meer dan slimme marketing. Veel kopers blijven achter met goedkope rommel of ontvangen zelfs helemaal niets.
Het verhaal achter BellaCraft-Fashion
’Al meer dan 40 jaar maken we met passie prachtige leren handtassen’, zo luidt een advertentie van BellaCraft-Fashion op Instagram. Maar achter deze webshop schuilt een ander verhaal. Het bedrijf wordt gerund door een 20-jarige ondernemer uit Leeuwarden, die naar eigen zeggen pas drie maanden geleden is begonnen. Hij heeft niets te maken met de geadverteerde 40 jaar ervaring en de vermeende sluiting van het bedrijf. „Ik ben niet met de marketing bezig, daar heb ik mensen voor”, zegt hij.
Dit is geen op zichzelf staand geval. Steeds vaker maken malafide webshops gebruik van nostalgische verhalen om het vertrouwen van consumenten te winnen. Maar achter de schermen blijken deze verhalen vaak niet meer dan slimme verzinsels.
Een pijnlijk voorbeeld uit Breda
De 68-jarige Jan uit Breda dacht in november een mooie deal te hebben gesloten bij classicwears.nl, een webshop die zich presenteerde als een familiebedrijf met een historie die teruggaat tot 1958. Hij betaalde 145 euro voor kleding die nooit werd geleverd. Bij nader onderzoek ontdekte hij dat de webshop niet in een historisch pand in Haarlem zat, maar in een flat in Heerlen. Kort daarna verdween de website, om later opnieuw op te duiken onder een andere naam.
Volgens Sophie de Vries van de Consumentenbond is dit een bekende truc. „Webshops verleiden consumenten met een nostalgisch verhaal en scherpe aanbiedingen. Maar als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat vaak ook zo.”
Retourneren wordt een nachtmerrie
Consumenten zoals Laura (42) uit Zwolle ervaren vaak dat retourneren van producten onmogelijk wordt gemaakt. Laura bestelde een jas bij urbanwearstyle.nl, maar toen deze na weken eindelijk arriveerde, bleek het goedkope troep in de verkeerde maat. De webshop wilde haar geld niet teruggeven en bood slechts een voucher aan. Pas na een boze mail, waarin ze aangaf aangifte te hebben gedaan, kreeg ze haar geld terug.
„Zo’n 50 procent van alle aangiften van aan- en verkoopfraude gaat over webwinkeloplichting”, zegt Peter Jansen van het Landelijk Meldpunt Internetoplichting. Hij benadrukt dat aangifte doen belangrijk is, omdat malafide webshops zo sneller offline gehaald kunnen worden.
Het probleem met dropshipping
Veel van deze malafide webshops maken gebruik van dropshipping, een bedrijfsmodel waarbij producten direct van de leverancier naar de klant worden verzonden. Tom (21), een jonge ondernemer, vertelt dat hij aanvankelijk met goede bedoelingen begon, maar al snel tegen problemen aanliep. „Ik kan de kwaliteit van de producten niet controleren, waardoor klanten slechte spullen ontvangen.” Hij geeft toe dat hij tijdens een dropshipcursus leerde hoe hij klanten met slimme marketingtrucs kon verleiden.
Consumentenpsycholoog Lisa van Dijk legt uit waarom deze trucs zo goed werken. „Storytelling geeft een gevoel van veiligheid en vertrouwen. Mensen hebben vaak een voorkeur voor kleinere, persoonlijke bedrijven boven grote, anonieme ketens.”
Hoe bescherm je jezelf?
De politie en de Autoriteit Consument & Markt (ACM) waarschuwen consumenten om goed op te letten bij online aankopen. Controleer altijd reviews, betaal achteraf of verzekerd, en kijk kritisch naar contact- en bedrijfsgegevens. Als een webshop valse informatie geeft, kun je dit melden bij de ACM, die bevoegd is om dergelijke sites offline te halen.
Met de enorme groei van webshops en dropshippers blijft het echter lastig om consumenten volledig te beschermen. De beste strategie? Neem de tijd voordat je iets koopt. Fysiek winkelen en betalen met contant geld kan bovendien helpen om impulsaankopen te voorkomen.
Ga jij voortaan beter opletten bij online aankopen? Laat het ons weten in de reacties op Facebook!
