Heb je ooit snel de afstandsbediening gepakt zodra een reclameblok begon, omdat het volume ineens te hard leek? Veel mensen herkennen dit fenomeen: het gevoel dat het geluid van reclames harder is dan dat van televisieprogramma’s. Maar hoe zit dit precies? Is het werkelijk zo dat reclames luider zijn, of speelt er meer mee?
Europese normen reguleren het geluid
Sinds 2012 is de R128-norm van kracht, een geluidsrichtlijn opgesteld door de European Broadcasting Union (EBU). Deze norm stelt dat de luidheid van televisieprogramma’s en reclames gelijk moet worden getrokken. Volgens een woordvoerder van Screenforce, de Nederlandse organisatie voor televisiemarketing, zorgt deze norm ervoor dat luidheidsverschillen tussen programma’s en reclames worden geminimaliseerd. Reclames die worden aangeleverd, worden gecontroleerd en indien nodig aangepast om binnen het toegestane gemiddelde geluidsniveau te blijven.
“Niets mag langer dan drie seconden luider zijn dan de vastgestelde norm,” legt de woordvoerder uit. Hierdoor is het volume van reclames doorgaans vergelijkbaar met dat van programma’s. Toch ervaren veel kijkers een duidelijk verschil. Hoe komt dat?
De rol van geluidcompressie en ons gehoor
Jan de Laat, klinisch fysicus en audioloog van het LUMC, verklaart dat meerdere factoren meespelen. āHet geluid van televisies is gecomprimeerd, waardoor kleine volumeveranderingen als veel groter worden ervaren.ā Hij legt uit dat ons gehoor een bereik heeft van 0 tot 140 decibel, terwijl televisiegeluid wordt beperkt tot een bereik van 40 tot 50 decibel. Hierdoor lijken kleine verschillen in geluid sterker, vooral tijdens korte reclames in vergelijking met langere programmaās.
Verschillende soorten geluiden, verschillende percepties
Daarnaast klinkt het ene type geluid harder dan het andere, zelfs bij hetzelfde gemiddelde geluidsniveau. āEen gesprek klinkt aangenamer dan luide muziek,ā zegt De Laat. Reclames bevatten vaak drukke muziek en geluidseffecten die harder lijken, zeker als je daarvoor naar een rustig praatprogramma keek. Kijk je daarentegen naar een actieprogramma met explosies en schietgeluiden, dan valt het geluidsniveau van reclames minder op.
Technieken in geluidsmixing
Reclames worden vaak professioneel afgemixt om het geluid zo hard mogelijk te laten klinken, zonder de norm te overschrijden. Dit is anders dan bij liveprogrammaās, waar minder tijd en belang is om het geluid te optimaliseren. Hierdoor kan het geluid van een reclame, zelfs binnen de normen, als harder worden ervaren. Wanneer je bijvoorbeeld tijdens een programma het volume verhoogt, lijkt de reclame daarna nog luider omdat het geluid geoptimaliseerd is.
Persoonlijke verschillen en ergernissen
Hoe geluid wordt ervaren, verschilt per persoon. Volgens De Laat zetten sommige mensen het geluid harder bij programmaās om spraak beter te verstaan. Als daarna een reclameblok begint, kan dit als overdreven luid worden ervaren. āErgernis speelt ook een rol,ā zegt hij. Als je iets kijkt waar je niet voor hebt gekozen, zoals een reclame, ervaar je het geluid sneller als storend.
Oudere kijkers of mensen met gehoorproblemen zijn vaak extra gevoelig voor deze verschillen. Hun gehoor kan minder goed omgaan met wisselingen in geluid, wat de ervaring versterkt. Volgens De Laat is het een optelsom: afzonderlijke factoren hebben een klein effect, maar samen zorgen ze voor een duidelijke perceptie van harder geluid.
Het daadwerkelijke volume van reclames en programmaās verschilt vaak niet veel, maar de manier waarop je het geluid ervaart, hangt van meerdere factoren af. Heb jij last van luide reclames of heb je misschien een eigen oplossing? Laat het ons weten in de reacties op Facebook.
